การเลี้ยงผีปู่ย่า เป็นการเเสดงความเคารพเเละกตัญญูต่อบรรพบุรุษของคนภาคเหนือ ซึ่งในสมัยก่อนของชาวภาคเหนือเเละชาวล้านนา ต่างก็นับถือผี เเละบางคน ถึงกับต้องเลี้ยงผีไว้ในบ้านเลยเพราะตอนนั้น ศาสนา ยังไม่ค่อยเข้ามาถึงดินเเดนเหล่านี้ คนล้านนา การเลี้ยงผีปู่ย่านั้น ก็ไม่ใช่ผีหรือสัมภเวสีเเบบที่ทุกคนคิดว่ามันจะน่ากลัวหรือเปล่า
จะบอกก่อนว่า มันไม่ได้น่ากลัวเเบบที่เราคิด เพราะความเชื่อ ของคนเหนือ หรือคนล้านนาเเล้ว ผีปู่ย่า ก็คือผีบรรพบุรุษของตระกูลนั้นนั่นเอง เมื่อคนในบ้านตายไปเเล้ว ก็จะสร้างศาลเล็กๆ หรือบางคนที่ไม่สะดวกตั้งศาล ก็ตั้งไว้ในบ้าน เป็นโซนๆไป สำหรับผีปู่ย่าทางความเชื่อของชาวภาคเหนือเเล้ว ก็คือ การเก็บเถ้ากระดูกของคนในตระกูล มาไว้รวมกัน เเละตั้งศาลไห้
เพราะชาวภาคเหนือ มีความเชื่อว่า ผีของครอบครัวของเราที่ตายไปเเล้ว จะมาดูเเล ปกป้อง เเละรักษาทุกคนภายในบ้าน ไม่ไห้มีอันตรายใดๆ เเละรอดปลอดภัย เหมือนอยู่กันเป็นครอบครัวเหมือนเดิม ชาวภาคเหนือมีความเชื่อว่า จะได้ใกล้ชิดเเละไห้ดูเเลลูกหลานของตัวเอง เเต่ไม่ได้ไห้มาดูเเลเหนื่อยๆฟรีๆเเต่อย่างใด
ในการเเสดงความรักกับคนที่เรารักเเล้วนั้น จะต้องมีการทำบุญ เเละไหว้อาหารไห้กับผีปู่ย่า บางบ้าน ถึงกับจัดฟ้อน เเละเลี้ยงฉลองเลยทีเดียว เป็นการไหว้ผีปู่ย่าที่ยิ่งใหญ่ ซึ่งในงานมีความสนุกสนาน มีการจัดเลี้ยง เเละสังสรรค์กับคนในครอบครัวของตัวเอง ซึ่งเป็นความอบอุ่นอย่างหนึ่ง เเละสำคัญกับคนในครอบครัวเเละตระกูลเป็นอย่างมาก ปัจจุบัน ความเชื่อเหล่านี้ อาจจะลดหายไปมากเเล้ว เพราะตั้งเเต่มีเทคโนโลยี เเละคนสมัยใหม่เกิดขึ้นมา ก็ไม่มีใครคอยเชื่อเรื่องพวกนี้เเล้ว ตำนานเเละการนับถือผีบรรพบุรุษต่างๆ ก็ค่อยๆหายสาบสูญไปทีละน้อย ซึ่งในตอนนี้อาจจะไม่เหลือเเล้วก็ได้ เพราะมีศาสนา มาเป็นตัวขัดเกลาจิตใจเเทนการนับถือผีบรรพบุรุษ
เเล้ว ตำนานเเละการนับถือผีบรรพบุรุษต่างๆ ก็ค่อยๆหายสาบสูญไปทีละน้อย ซึ่งเป็นความเชื่อของเขา เเละเขาคงอยู่กันมาอย่างช้านาน เพราะเป็นคนภายในครอบครัว เราก็ยังเห็นอยู่บ้างตามบ้านในปัจจุบันในภาคเหนือ ที่จะจัดงาน ซึ่งเหนือในปัจจุบันของไทย ที่เป็นการเเสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษในตระกูลของตัวเอง เพราะชาวภาคเหนือมีความเชื่อกันว่า จะทำไห้ครอบครัวของตัวเอง ไม่มีปัญหาในการทะเลาะเบาะเเว้งใดๆ อีกทั้ง ยังช่วยคุ้มครองดูเเลลูกๆหลานๆในครอบครัวของตัวเองอีกด้วย เป็นความเชื่อ ที่มีเเต่ความกตัญญูรู้คุณ เเละไม่น่ากลัวเลย
ขอขอบคุณ บาคาร่า sa gaming ที่ให้การสนับสนุน
